Διαχρονικά το ζήτημα των δασικών πυρκαγιών απασχολεί την ατζέντα του τόπου κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Μεγάλες εκτάσεις, περιουσίες , χλωρίδα, πανίδα, ενίοτε και ανθρώπινες ζωές θυσιάζονται στον βωμό της χειμερινής αδιαφορίας για ένα νομοτελειακό γεγονός όπως οι πυρκαγιές. Γιατί δεν χρειάζεται να διαθέτει κάποιος γνώσεις δασοπυρόσβεσης ή οτιδήποτε σχετικό για να αντιληφθεί πως με τις τρέχουσες συνθήκες, τις εγκληματικές αμέλειες των αρχών και τις βολικές δικαιολογίες περί κλιματικής αλλαγής και προστασίας της ανθρώπινης ζωής, μετέτρεψαν τον όλεθρο σε νομοτέλεια. Οι εγκληματικές αμέλειες έχουν να κάνουν με τις διαχρονικές ( και όχι μόνο) ευθύνες των αρχών του τόπου. Το πυροσβεστικό σώμα παραμένει υποστελεχωμένο για άλλη μια χρονιά, ενώ οι υλικοτεχνικές υποδομές του σώματος είναι επιεικώς για κλάματα. Και όχι μόνο είναι υποστελεχωμένο, αλλά συνάμα έχει να αντιμετωπίσει την κόπωση και την ψυχολογική φθορά που πηγάζει τόσο από την φύση του επαγγέλματός τους όσο και από την αδιαφορία των αρχών. Δεν είναι δυνατόν, η προστασία του περιβαλλοντικού πλούτου της χώρας να βασίζεται σε εξουθενωμένους ανθρώπους και σε εθελοντές. Ταυτοχρόνως, με την εγκληματική περιθωριοποίηση των δασαρχείων δια της μειωμένης χρηματοδότησης και του περιορισμού του ρόλου τους, που είχε να κάνει με την δημιουργία αντι-πυρικών ζωνών και αντι-πλυμμηρικών εργών, ουσιαστικά ο δασικός πλούτος αφήνεται στο έλεος της κλιματικής αλλαγής. Και μιας που αναφέρθηκε η κλιματική αλλαγή, είναι πολύ βολικό και εύκολο, οι έχοντες την ευθύνη της διαχείρισης της χώρας, να ρίχνουν την ευθύνη σε αυτό το φαινόμενο. Το οποίο, προφανώς και είναι υπαρκτό και δυσχεραίνει τις προσπάθειες πυρόσβεσης, αλλά η κλιματική αλλαγή δεν είναι αποτέλεσμα παρθενογένεσης. Η καταδυνάστευση του φυσικού πλούτου στο όνομα κάθε λογής κέρδους, η μόλυνση του περιβάλλοντος, η καταπάτηση αιγιαλών και ούτω καθεξής, σε μακροχρόνια περίοδο, από την αστική τάξη, δημιούργησε ένα κοκτέιλ υπερθέρμανσης του πλανήτη και αλλοίωσης των όρων διαβίωσης, με αποτέλεσμα τούτη την στιγμή να διανύουμε τον πιο θερμό μήνα εδώ και εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες έτη. Μια καταδυνάστευση που πήρε σάρκα και οστά με τα ευχολόγια των αστικών κυβερνήσεων, οι οποίες τώρα υποκριτικά αποτάσσονται τις συνέπειές της. Κατά αυτό τον τρόπο, οι εύκρατες ζώνες , κατά τους παραθεριστικούς μήνες, θα καίγονται συθέμελα, είτε επενδύουν οι αρχές στην δασοπυρόσβεση είτε όχι. Κεφάλαιο « προστασία της ανθρώπινης ζωής». Βεβαίως και κανείς έλλογος δεν οραματίζεται ούτε νεκρούς ή προτιμά έναν νεκρό άνθρωπο συγκριτικά με ένα καμένο στρέμμα ή περιουσία εν γένει. Όμως, έχει σημασία να γίνει αντιληπτή η ερμηνεία αυτής της τακτικής, τους λόγους πίσω από την υιοθέτησή της και τα αποτελέσματά της. Η κυβέρνηση της ΝΔ, έχοντας μελετήσει την τραγική διαχείριση του ΣΥΡΙΖΑ γύρω από την  θανατηφόρα πυρκαγιά στο Μάτι το 2018, αντιλήφθηκε πως πολιτικό κόστος μπορεί να δημιουργήσει μονάχα η χαμένη ζωή από πυρκαγιά αλλά όχι για παράδειγμα η ολοσχερώς καμένη Βόρεια Εύβοια. Κάτι που ισχύει σε κάθε φυσική καταστροφή. Και δια του μηχανισμού 112 και των ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων, οικισμοί εκκενώνονται, και ελέω λειψανδρίας , παραδίδονται στο έλεος της φλόγας. Δίχως να συμμερίζονται τον πόνο της χαμένης περιουσίας, των αναμνήσεων και των εικόνων που πλέον εισέρχονται στο φάσμα της μνήμης και μετέπειτα της φαντασίας. Σε ένα τόσο πολυπαραγοντικό ζήτημα, οποιαδήποτε μονόπλευρη λύση είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε αδιέξοδο. Είναι αναγκαίο να συγχρονιστεί ο μηχανισμός των δασαρχείων, μια πλήρως εξοπλισμένη σε  υλικό και ανθρώπινο δυναμικό πυροσβεστική υπηρεσία και πολιτική υιοθέτησης περιβαλλοντικών μέτρων. Μονάχα έτσι, σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα , θα αποφευχθεί η ερημοποίηση της χώρας και εν γένει του πλανήτη. Κώστας ΡουκανάςΠτυχιούχος του τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και μεταπτυχιακός φοιτητής στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πα.Πει.

Όταν προ μερικών ετών η πρώτη κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη θεσμοθέτησε την ΕΒΕ ( Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής), η αιχμή του δόρατος της επικοινωνιακής πολιτικής της ήσαν ότι με αυτή θα διασφαλιστεί πως οι επιτυχόντες διαθέτουν το minimum γνώσεων που θεωρούνται ζωτικής σημασίας για μια «αξιοπρεπή» φοιτητική και μετέπειτα επιστημονική καριέρα. θα προασπιζόταν η αριστεία και η σκληρή δουλειά, ενώ συνάμα οι απαιτήσεις της ΕΒΕ κάθε σχολής θα συνέπιπταν μ τις ανάγκες και τα θέλω των μηχανισμών της αγοράς, ώστε ταυτοχρόνως να γινόταν πράξη και η περιβόητη διασύνδεση αγοράς εργασίας και Ανώτατης Εκπαίδευσης. Η πραγματικότητα είναι όμως πολύ πιο ζοφερή και σίγουρα υποταγμένη στο νεοφιλελεύθερο δόγμα. Η ΕΒΕ δεν ήταν παρά ένα ακόμη όπλο των κυβερνητικών αρχών στην προσπάθειά τους να υποβαθμίσουν περαιτέρω την δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση. Και αυτό μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτό από τις συνέπειες της ΕΒΕ. Από τον πρώτο χρόνο εφαρμογής της, δεκάδες χιλιάδες μαθητές έμειναν εκτός πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, δημιουργώντας ουσιαστικά μια τεράστια δεξαμενή εν δυνάμει πελατών για τα ιδιωτικά κολλέγια, ΙΕΚ και ούτω καθεξής. Παράλληλα, με την εξίσωση των πτυχίων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, και ελέω των υπαρκτών παθογενειών του πρώτου ( πολυετή φροντιστήρια που συνεπάγονται με έξοδα, ψυχολογική και σωματική καταπόνηση των υποψηφίων κτλ), αυτή η δεξαμενή διευρύνεται συνεχώς. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, εισήλθε στην πολιτική ατζέντα της δεύτερης κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη η αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος. Και επειδή το εν λόγω άρθρο έχει πολλές διατάξεις, ας δούμε το ζουμί του, όπερ σημαίνει την παράγραφο 5 : « H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση. Tα ιδρύματα αυτά τελούν υπό την εποπτεία του Kράτους, έχουν δικαίωμα να ενισχύονται οικονομικά από αυτό και λειτουργούν σύμφωνα με τους νόμους που αφορούν τους οργανισμούς τους. Συγχώνευση ή κατάτμηση ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μπορεί να γίνει και κατά παρέκκλιση από κάθε αντίθετη διάταξη, όπως νόμος ορίζει.Eιδικός νόμος ορίζει όσα αφορούν τους φοιτητικούς συλλόγους και τη συμμετοχή των σπουδαστών σ’ αυτούς.» Αυτή η παράγραφος στην πραγματικότητα απεικονίζει τις πραγματικές «ορέξεις» της ΕΒΕ και της εν γένει πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας γύρω από τα Πανεπιστημιακά ζητήματα. Πρώτα υποβάθμιση των ΑΕΙ μέσω εξευτελιστικών κρατικών επιχορηγήσεων, μετέπειτα συνεχή προπαγάνδα περί ανομίας και «μπαχαλάκηδων» που δεν σέβονται την κρατική περιουσία, ύστερα ΕΒΕ- δημιουργία δεξαμενής εν δυνάμει πελατών και εξίσωση πτυχίων και εν κατακλείδι η αναθεώρηση του άρθρου 16 ώστε να μπουν στο παιχνίδι της τριτοβάθμιας και ιδιώτες. Διότι τα κίνητρα ήσαν πάντα ταξικά. Η τριβή με τα δημόσια ΑΕΙ , πέραν της κατάρτισης του μελλοντικού εργατικού δυναμικού και της στελέχωσης της αγοράς, παρέχουν και κάτι αναγκαίο και συνάμα γοητευτικό. Οι φοιτητές έρχονται σε επαφή με πολιτικό-κοινωνικές ζυμώσεις, συνδιαλέγονται με ανθρώπους με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά , που ενδεχομένως δεν θα συναντούσαν ποτέ. Αναπτύσσουν πολιτική σκέψη, ταξική συνείδηση, γίνονται εν ολίγοις κοινωνικά όντα, έτοιμα να μοχθήσουν και να αγωνιστούν από κάθε μετερίζι. Γίνονται δυναμικοί επιστήμονες, με σκοπό να προασπίσουν τις ανάγκες του πλησίον. Μα προπάντων, γίνονται χειραφετημένοι και απογαλακτισμένοι άνθρωποι. Πάντοτε αποτελούσε αγκάθι για τους αστούς η δυνατότητα των χαμηλότερων στρωμάτων να μορφώνονται και να καταρτίζονται δίχως να υπάρχει άμεση ανταλλακτική ( εν προκειμένω χρηματική) υποχρέωση. Πάντα στον νου της μετέφραζαν το δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης ως ένα μέτωπο το οποίο υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις δύναται να τους αποδώσει τεράστια κέρδη. Και φρόντισε για αυτούς, ο ικανότατος εξυπηρετητής των συμφερόντων τους, ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Και σε αυτή την προσπάθεια η ΕΒΕ έβαζε και βάζει το δικό της λιθαράκι. Στο χέρι μας είναι να μην δεχτούμε την μετατροπή της μορφωτικής και εκπαιδευτική μας πυξίδας σε ένα καιροσκοπικό ίδρυμα, έρμαιο των μεγαλοσυμφερόντων και του νεοφιλελευθερισμού. Κώστας ΡουκανάςΠτυχιούχος του τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και μεταπτυχιακός φοιτητής στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πα.Πει.

Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε τις εκλογές του 2019, υπήρχαν αρκετοί αναλυτές που επεξεργάζονταν το ενδεχόμενο να παραιτηθεί ο Αλέξης Τσίπρας από την ηγεσία του κόμματος. Άλλωστε, ελάχιστοι αρχηγοί του δικομματισμού έχουν διατηρήσει τη θέση τους μετά από εκλογική ήττα· ειδικά σε περιπτώσεις απερχόμενων πρωθυπουργών, η Μεταπολίτευση μας προσφέρει ένα και μοναδικό παράδειγμα: τον αείμνηστο Ανδρέα Παπανδρέου. Ο Παπανδρέου έχασε την πρωθυπουργία από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη στις τριπλές εκλογές του ’89-’90, όμως παρέμεινε στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και τελικά επανεξελέγη το 1993. Ίσως αυτή η ιδιαίτερη επιτυχία του «Αντρίκου» να αποτέλεσε έμπνευση για τον Αλέξη Τσίπρα, όταν επέλεξε να διατηρήσει την Προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ το 2019. Η συνέχεια, όμως, δεν ήταν η ίδια. Όταν ήρθαν οι εκλογές του 2023, ο ΣΥΡΙΖΑ όχι απλά δεν εξελέγη Κυβέρνηση, αλλά κατέρρευσε εκλογικά, έχοντας τη χειρότερη επίδοση αξιωματικής αντιπολίτευσης, τουλάχιστον από το 1950. Κι όμως, τις πρώτες μέρες, ο Τσίπρας έδειχνε πρόθυμος να συνεχίσει ως Πρόεδρος του κόμματος.  Την Πέμπτη, 29η Ιουνίου 2023, όμως, ήρθε μία ιστορική στιγμή: ο Αλέξης Τσίπρας παραιτήθηκε από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ μετά από 15 χρόνια. Με αυτήν του την παραίτηση έκλεισε ο κύκλος ενός κόμματος που ξεκίνησε στα 3% και, εκμεταλλευόμενο τις συγκυρίες, αναδείχθηκε αξιωματική αντιπολίτευση ως αριστερά, και τελικά εξελέγη κυβέρνηση, φέρνοντας σημαντικά νομοσχέδια στο πεδίο των κοινωνικών δικαιωμάτων. Μέχρι εκεί μπορούν να γίνουν παραλληλισμοί με το ΠΑΣΟΚ· αλλά μέχρι εκεί. Αυτό παραδέχθηκε ο Αλέξης Τσίπρας με την παραίτησή του: ότι δεν είναι ο Ανδρέας Παπανδρέου. Βεβαίως, οι ιστορικές συγκυρίες, οι ιδεολογίες, οι προσωπικότητες και η κοινωνική πραγματικότητα ήταν όλα ευθυγραμμισμένα, ώστε να μην μπορεί να υπάρξει ένας νέος Ανδρέας. Όμως, το τέλος του Αλέξη Τσίπρα και το τέλος του Ανδρέα Παπανδρέου στην πραγματικότητα μοιάζουν πολύ περισσότερο απ’ ό,τι φαίνεται στην επιφάνεια, καθώς η αποτυχία του Τσίπρα καλύπτει και κρύβει τις ομοιότητες.  «Ο Έγγελος κάπου αναφέρει πως όλα τα κοσμοϊστορικά γεγονότα και πρόσωπα εμφανίζονται, ας πούμε, δυο φορές. Ξέχασε να προσθέσει: την πρώτη φορα ως τραγωδία και τη δεύτερη ως φάρσα.» – Καρλ Μαρξ, Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη  Ο Ανδρέας Παπανδρέου εξελέγη το 1981 ως ένα λαμπρό πρόσωπο, αριστερό, προοδευτικό, που θα έφερνε την αλλαγή. Την πρώτη περίοδο της διακυβέρνησής του (1981-1985), έπεισε πολύ κόσμο πως πράγματι κινείτο σε μια αριστερή κατεύθυνση και πως βάζει την Ελλάδα και τους Έλληνες μπροστά. Όμως, η δεύτερη περίοδος διακυβέρνησης (1985-1989) χαρακτηρίστηκε από μία μετριοπάθεια, μία δεξιά-συντηρητική στροφή, που απογοήτευσε και έδιωξε τους αριστερούς από τις τάξεις του. Τελικά, αφού κέρδισε 2 εκλογικές αναμετρήσεις, ηττήθηκε από τον (Κωνσταντίνο) Μητσοτάκη, έναν στυγερό νεοφιλελεύθερο που προσπάθησε να αντιστρέψει τα όποια προοδευτικά βήματα του Ανδρέα. Η εκλογή του Μητσοτάκη αποτέλεσε ένα πρώτο παράδειγμα μιας συντηρητικοποίησης της κοινωνίας, στην οποία ο Παπανδρέου είχε μεγάλο μερίδιο ευθύνης, εξαιτίας ακριβώς της δεξιάς του στροφής. Τελικά η συντηρητικοποίηση επηρέασε το ίδιο το κόμμα του, με την επικράτηση του «εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ», ήτοι της νεοφιλελεύθερης διολίσθησης της σοσιαλδημοκρατίας.  Ο Αλέξης Τσίπρας εξελέγη το 2015 ως ένα λαμπρό πρόσωπο, αριστερό, προοδευτικό, που θα έφερνε την ελπίδα. Την πρώτη περίοδο της διακυβέρνησής του (Ιανουάριος-Ιούλιος 2015), έπεισε πολύ κόσμο πως πράγματι κινείτο σε μια αριστερή κατεύθυνση και πως βάζει την Ελλάδα και τους Έλληνες μπροστά. Όμως, η δεύτερη περίοδος διακυβέρνησης (Σεπτέμβριος 2015-2019) χαρακτηρίστηκε από μία μετριοπάθεια, μία δεξιά-συντηρητική στροφή, που απογοήτευσε και έδιωξε τους αριστερούς από τις τάξεις του. Τελικά, αφού κέρδισε 2 εκλογικές αναμετρήσεις, ηττήθηκε από τον (Κυριάκο) Μητσοτάκη, έναν στυγερό νεοφιλελεύθερο που προσπάθησε να αντιστρέψει τα όποια προοδευτικά βήματα του Αλέξη. Η εκλογή του Μητσοτάκη αποτέλεσε ένα πρώτο παράδειγμα μιας συντηρητικοποίησης της κοινωνίας, στην οποία ο Τσίπρας είχε μεγάλο μερίδιο ευθύνης, εξαιτίας ακριβώς της δεξιάς του στροφής. Βίοι Παράλληλοι, όπερ έδει δείξαι. Η λογική αλληλουχία προοικονομεί μία συντηρητικοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά η αλήθεια είναι πως αυτή έχει ήδη πραγματοποιηθεί.  Δεν είναι μόνο πρόσωπα, όπως η πασοκογενής τάση, ή ακόμα και ο Αντώναρος, που μαρτυρούν αυτήν τη συντηρητικοποίηση. Είναι και η αντανακλαστική ειδωλολατρία μιας μεγάλης μερίδας των εναπομείναντων ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, κατόπιν εκλογικής συντριβής, αλλά και προεδρικής παραίτησης, προς το πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα, και η μητσοτακικού τύπου κατηγορία των πάντων, εκτός του Προέδρου, για την κατάντια του ΣΥΡΙΖΑ. Φταίει το ΚΚΕ, φταίει το ΠΑΣΟΚ, φταίει ο Βαρουφάκης, φταίει η Ομπρέλα. Οτιδήποτε είναι πιο αριστερό από τον Πρόεδρο φταίει. Δε φταίει ο ίδιος, δε φταίνε οι μεταγραφές του, δε φταίει η στρατηγική του «να νικήσουμε τους νεοδημοκράτες με τους νεοδημοκράτες Αντώναρο, Κύρτσο και τον Μαραντζίδη», δε φταίει η διεύρυνση προς τα δεξιά, προς κάποιο «δημοκρατικό κέντρο», δε φταίει η δεξιά στροφή σε κομβικά σημεία όπως τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, δε φταίει η νεοφιλελεύθερη αποπολιτικοποίηση του αντιπολιτευτικού του λόγου, η εμμονή στην πρακτικότητα, την ευθύνη, τη σοβαρότητα (που δεν τον αντιπροσωπεύουν, άλλωστε), στην ηθικολογία. Για την ήττα του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς, φταίει η Αριστερά – αυτό μας λέει η πλειοψηφία στον ΣΥΡΙΖΑ. Συντηρητικοποίηση εντός του κόμματος, όπερ έδει δείξαι.  Παραιτήθηκε, λοιπόν, ο Τσίπρας. Και τώρα τι; Μετά τον Τσίπρα το χάος, μετά τον Τσίπρα το τίποτα. Αυτό πιστεύει η πλειοψηφία των μελών και υποστηρικτών του ΣΥΡΙΖΑ και, ως αληθώς ειπείν, αυτό πιστεύει η πλειοψηφία των παρατηρητών. Ο Τσίπρας το 2019 ίσως να μην την είχε δει Ανδρέας· ίσως να αναγνώριζε ότι το κόμμα του ήταν προσωποπαγές (πράγμα ντροπιαστικό για ένα αριστερό κόμμα, ιδίως της αντι-σταλινικής παράδοση – ακούς Γιάνη;) και πως χωρίς αυτόν ο ΣΥΡΙΖΑ θα κατέρρεε. Τελικά κατέρρευσε με αυτόν. Και τώρα τι;  Στον ΣΥΡΙΖΑ σύντομα θα επιλέξουν τη νέα τους ηγεσία. Το διακύβευμα ποιο θα είναι; Ο ΣΥΡΙΖΑ γαρ κατέρρευσε ήδη. Ο ΣΥΡΙΖΑ γαρ εγκατέλειψε ήδη την Αριστερά, και η Αριστερά τον ΣΥΡΙΖΑ. Διακύβευμα δεν υπάρχει για το κόμμα. Διακύβευμα υπάρχει για την κοινωνία: θα αποδεχθεί έναν «εκσυγχρονιστικό» ΣΥΡΙΖΑ, ένα ΠΑΣΟΚ-2, και τη συντηρητικοποίηση της κοινωνίας που αυτός συνεπάγεται και προκαλεί, ή θα καταλάβει, έστω την ύστατη στιγμή, ότι για την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ, δεν φταίει η Αριστερα; Ανδρέας-Γεώργιος ΣκίννερΤελειόφοιτος στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου, εργαζόμενος στην εστίαση και Παραγωγός της εκπομπής «Εξελίξεις» στο Ράδιο Πάντειον

Υπάρχει σε πολύ κόσμο η ψευδαίσθηση ότι ο αθλητισμός (ή η τέχνη, ή οποιαδήποτε άλλη πτυχή της ζωής) μπορεί να αποσυνδεθεί από την πολιτική ή, ακόμα, ότι πρέπει να αποσυνδεθεί από την πολιτική. Αυτή είναι η περιβόητη στάση του no politica, η οποία, ειδικά στο ποδόσφαιρο, αποτελεί το status quo. Βεβαίως, τα αποτελέσματα αυτής της γραμμής είναι φαινόμενα όπως το Μουντιάλ στο Κατάρ, όπου η άρνηση πολιτικής κριτικής προς τους διοργανωτές τους επέτρεψε να σκοτώσουν χιλιάδες εργάτες, ώστε να κατασκευαστούν τα γήπεδα του τουρνουά. Άλλο παράδειγμα είναι η ποινικοποίηση των φιλο-παλαιστινιακών πανό, π.χ. των οπαδών της Σέλτικ, με αποτέλεσμα να επιβάλλεται η αποδοχή της εθνοκάθαρσης στην Παλαιστίνη από το Κράτος του Ισραήλ. Άλλο ένα παράδειγμα είναι η τόνωση των ομοφοβικών αισθημάτων των «ματσό» οπαδών, που αντιλαμβάνονται ως πολιτική καταπίεση τα χρωματιστά περιβραχιόνια.  Στην Ελλάδα, οι οπαδοί δεν είναι οι πιο διάσημοι «πολιτικοποιημένοι», όπως είναι της Ομόνοιας ή της Χάποελ Τελ Αβίβ (αριστεροί), ή της Μπεϊτάρ Ιερουσαλήμ ή της Λάτσιο (ακροδεξιοί). Βεβαίως, συχνά έχουν τις ιδεολογίες τους: στις οργανωμένες εξέδρες υπήρχε κάποτε μια εθνικιστική παράδοση, όμως πλέον η «μόδα» είναι αντιφασιστική, κυρίως αναρχικών χρωμάτων, με λίγες εξαιρέσεις όπως τη Θύρα 7 να διατηρούν ένα πιο δεξιό αίσθημα.  Ένα σημαντικό παράδειγμα του αντιφασιστικού αισθήματος των οπαδών αποτελούν οι Πάνθηρες, οι οργανωμένοι οπαδοί του Πανιωνίου, οι οποίοι πολλάκις έχουν αναρτήσει πανό ή έχουν εκδώσει ανακοινώσεις που μαρτυρούν τις πιο αναρχικές τους καταβολές, ενώ η Νέα Σμύρνη αποτελεί ένα παράδειγμα δήμου χωρίς παράταξη της Χρυσής Αυγής (στην αυτοδιοίκηση συχνά ονομάζεται Ελληνική Αυγή). Εντούτοις, ο Κωστής Χατζηδάκης, προέβη σε μία, τουλάχιστον περίεργη, αλλά μάλλον προσβλητική σύγκριση: με αφορμή τη μετεκλογική δήλωση του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος κατηγόρησε τη Νέα Δημοκρατία πως με την τροπολογία αποκλεισμού του Εθνικού Κόμματος Έλληνες στην πραγματικότητα ενίσχυσε την επιρροή του Ηλία Κασιδιάρη, η Μάρα Ζαχαρέα τον ρώτησε αν έχει ευθύνες η ΝΔ για τα ποσοστά των Σπαρτιατών, με τον νέο Υπουργό Οικονομικών να απαντά: «πήγε καλά σε ένα παιχνίδι ο Πανιώνιος και φταίει ο Παναθηναϊκός».  Το ιστορικό σωματείο της Νέας Σμύρνης δεν άφησε ασχολίαστη αυτήν την τοποθέτηση. Αμέσως εξέδωσε μία ανακοίνωση, στην οποία αναφέρει: «θα παρακαλούσαμε να μη βάζει [ο Χατζηδάκης] στην ίδια πρόταση συσχετισμού τους νεοναζί του Κασιδιάρη με τον πρόσφυγα Πανιώνιο Γυμναστικό Σύλλογο Σμύρνης», μιλώντας για «λεκτικές ασχολίες το λιγότερο». Σαφώς, δεν πρόκειται για κριτική προς την ίδια τη Νέα Δημοκρατία· πολλάκις η Ντόρα Μπακογιάννη έχει αναφέρει πως, λόγω του συζύγου της, Ισιδώρου Κούβελου, είναι υποστηρικτής του Πανιωνίου, και ο Σύλλογος ουδέποτε ασχολήθηκε. Όμως, αυτή η ανακοίνωση ίσως να αποτελεί τη σημαντικότερη ανακοίνωση κατόπιν της εκλογικής επιτυχίας των ναζί.  Με την ανακοίνωση αυτή, καθίσταται σαφές ότι στις τάξεις του Πανιωνίου δεν είναι ευπρόσδεκτοι οι Σπαρτιάτες, οι χρυσαυγίτες, οι φασίστες. Αν κάποιος φασίστας αισθάνεται Πανιώνιος, ο Σύλλογος έχει πει «μην έρθεις, μην είσαι Πανιώνιος». Ζητώντας από την κυβέρνηση να μη συσχετίζει το σωματείο με τους φασίστες, ευθέως απαγορεύει στους φασίστες, στον εκάστοτε μεμονωμένο φασίστα, να συσχετίζονται με τον Ιστορικό. Και αυτή είναι η σωστή στάση. Το πρώτο βήμα για την εξαφάνιση του φασισμού από την κοινωνία είναι η απομόνωσή του. Κι αυτή δεν επιτυγχάνεται ούτε στα δικαστήρια, ούτε στη Βουλή. Αυτή επιτυγχάνεται στην καθημερινότητα, στις πτυχές της ζωής που, αποπολιτικοποιημένες, επιτρέπουν στον φασισμό να κρύβεται, όπως τον αθλητισμό του no politica. Μην παρεξηγηθώ· ο Πανιώνιος δεν κηρύσσει την κομμουνιστική επανάσταση. Όμως, χωρίς να είναι πολιτική οργάνωση, κάνει το απαραίτητο, πολιτικό, πρώτο βήμα, το οποίο απαιτείται από όλα μας εάν θέλουμε να πατάξουμε τον φασισμό.  Θα επιτρέψουμε στον φασισμό να κρύβεται ανάμεσά μας, ή θα τον νικήσουμε; Εάν επιλέξουμε το δεύτερο, πρέπει να τον ξετρυπώσουμε από κάθε του λαγούμι, όπου κρύβεται πίσω από την αποπολιτικοποίηση. Ο φασισμός δεν νικάται στα δικαστήρια, δε νικάται στην κάλπη. Ο φασισμός νικάται με καθημερινοποίηση της πολιτικής και πολιτικοποίηση της καθημερινότητας.  Ως υποστηρικτής του Πανιωνίου, λοιπόν, τώρα πιο πολύ από ποτέ, νιώθω περήφανος για την ομάδα μου, νιώθω περήφανος για τη Νέα Σμύρνη. Μπορεί να μη ζούμε στις εποχές του αείμνηστου συνθήματος «κάθε σέξι νέος είναι Πανιώνιος κι ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος», αλλά η  πολιτική ταυτότητα του αντιφασισμού είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης. Είναι το αυτονόητο και το ελάχιστο, στο οποίο πολλοί έχουν αποτύχει. Μην ξεχνάμε, όταν ο Μπογδάνος επενέβη ώστε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας να μη βραβεύσει τον Ιάσονα Αποστολόπουλο, τελικά τον βράβευσε ο Πανιώνιος για το έργο του. Και ο ίδιος μου έχει πει πόσο μεγαλύτερη αξία έχει αυτή η βράβευση. Δεν έβγαλε γαρ ο Πανιώνιος φωτογραφία με τον φράχτη. Στον Πανιώνιο, οι φασίστες δεν είναι ευπρόσδεκτοι. Ανδρέας-Γεώργιος ΣκίννερΤελειόφοιτος στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου, εργαζόμενος στην εστίαση και Παραγωγός της εκπομπής «Εξελίξεις» στο Ράδιο Πάντειον

Μια εκ των πολλών πηγαίων διαφορών της Αριστεράς με τα υπόλοιπα στοιχεία του πολιτικό-ιδεολογικού τόξου, είναι πως τα εκλογικά αποτελέσματα ουδέποτε μπορούν να αποτελέσουν μια πραγματική απεικόνιση της υιοθέτησης των πεποιθήσεων της στα κοινωνικά στρώματα. Συνεπώς, δεν έχει ουσία να αποδοθούν ευθύνες στην αριστερά γύρω από τα αποτελέσματα των εκλογών. Αυτό για το οποίο μπορούν να αποδοθούν ευθύνες σε ολόκληρο το κίνημα είναι πως δεν έκανε ότι περνάει από το χέρι του ώστε να αποφευχθεί η συντηρητικοποίηση της κοινωνίας ,που μεταφράζεται από στήριξη σε δεξιά ψηφοδέλτια έως και αποδυναμωμένα εργατικά συνδικάτα ή σε ανοχή σε ακροδεξιές, ρατσιστικές, νεοναζιστικές και φασιστικές ατζέντες. Η ήττα , άλλωστε, σε μια εκλογική διαδικασία, στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από την κορυφή του παγόβουνου. Ακολουθούν μερικά λάθη , που κατά την γνώμη μου, οδήγησαν στην, ας μην το κρύβουμε πλέον, ιδεολογική ηγεμονία της δεξιάς. Η αριστερά εδώ και 30 χρόνια έχει αποτύχει στο να αναδείξει την απελευθερωτική δύναμη των αριστερών και των σοσιαλιστικών ιδεολογιών, απέναντι στην ψευδεπίγραφη  ελευθερία του νεοφιλελευθερισμού και λοιπών συντηρητικών δογμάτων. Με δική μας ευθύνη, η χειραφέτηση και η οικονομική ανεξαρτησία βαφτίστηκαν αξιώματα των δεξιών κατευθυντήριων γραμμών, με αποτέλεσμα έννοιες όπως κεντρικός σχεδιασμός της οικονομίας ή κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής να τρομάζουν το ακροατήριο. Ελέω των συνεχιζόμενων και ποικιλόμορφων κρίσεων ( οικονομική, ενεργειακή, υγειονομική, χρηματιστηριακή, πληθωριστική κτλ), έπαψαν να βρίσκονται στην 1η γραμμή προτάγματα που αφορούσαν την ιδεολογία, την κοινωνία ή τον πολιτισμό. Τουναντίον, ήσαν λες και η αριστερά είχε υποκλιθεί πλήρως, ή απολογούνταν συνεχώς για να το θέσουμε πιο σωστά, στις δυνάμεις του παραγωγισμού και του οικονομισμού, δυνάμεις που αποτελούν κατευθυντήριες γραμμές της δεξιάς. Ως αριστεροί, ο καθένας από το δικό του εργασιακό, κοινωνικό και πολιτικό μετερίζι, αποτύχαμε στο να γεφυρώσουμε μεγέθη όπως το ατομικό με το συλλογικό, την οικονομία με την πολιτική και τον πολιτισμό ή το τοπικό με το περιφερειακό. «Στρουθοκαμηλίσαμε», αναλώνοντας πολύτιμη φαιά ουσία σε διαφορές , που ναι μεν δεν ήταν επουσιώδεις αλλά δεν θα έπρεπε να αποτελούν σε καμία περίπτωση ειδοποιό διαφορά. Η διαχείριση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015. Ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ, παρέλαβαν μια κοινωνία με έντονα ριζοσπαστικά στοιχεία, αλλά με « σαφώς ασαφή» πολιτική κατεύθυνση. Κατά συνέπεια, οι αντιλαϊκές πολιτικές, η ευθυγράμμιση του κόμματος  με τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς και προπάντων ιδεολογικές προδοσίες τύπου συγκυβέρνηση με την ακροδεξιά, μνημονιακές στροφές ή εναγκαλισμός με ιμπεριαλιστικές δυνάμεις δημιούργησαν μια εσφαλμένη αντίληψη της Αριστεράς, σε τέτοιο βαθμό που οι πολιτικοί διαχωρισμοί μεταξύ δεξιάς και Αριστεράς του ΣΥΡΙΖΑ να είναι ισχνοί, κάτι που φυσικά δημιούργησε ένα αρνητικό δεδικασμένο για ολόκληρο το αριστερό φάσμα ιδεών. Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας, τα ιδεώδη και οι πυλώνες της Αριστεράς βρίσκονται σε καθεστώς κρίσης και αποσταθεροποίησης. Βεβαίως οι μεγαλοαστοί και οι μηχανισμοί της Δεξιάς, με τις μαφιόζικες τακτικές τους οδήγησαν στην ιδεολογική ηγεμονία της δεξιάς τούτη την στιγμή, αλλά δεν είναι καιρός ούτε για να αφοπλιστούν οι συνειδήσεις μας και κυρίως ούτε να πάψουμε να παλεύουμε. Οφείλουμε, όμως, συνολικά ως κίνημα, να κοιτάξουμε διεξοδικά τα ατοπήματά μας και προβούμε στην ανασύνταξη της Αριστεράς. Μιας Αριστεράς που θα προβάλλει τον άνθρωπο ως νούμερο 1 προτεραιότητα, μέσα στην ιδανική πραγματικότητα που οραματίζεται. Μιας Αριστεράς που και πάλι θα αποκτήσει την ταυτότητά που της αξίζει, όντας στους δρόμους και στις γειτονιές και όχι απλώς σε βουλευτικά έδρανα. Κώστας ΡουκανάςΠτυχιούχος του τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και μεταπτυχιακός φοιτητής στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πα.Πει.

«Πότε θα επέλεγες να ζήσεις;» Στην ουσία αυτό ρώτησε ο Μπαράκ Ομπάμα κοντά στην ολοκλήρωση της ομιλίας του στο SNF Nostos, την οποία παρακολούθησα από κοντά. Πιο συγκεκριμένα, έθεσε ότι οι φίλοι των κορών του, και γενικότερα η νεολαία, εκφράζουν την  απορία «ποιο είναι το νόημα», όσον αφορά τα κοινά, γιατί όλοι είναι διεφθαρμένοι, το κλίμα καταστρέφεται, παντού υπάρχει πόλωση και μίσος και πόλεμος. «Αλλά,» είπε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, «αν έπαιρνες έναν οποιονδήποτε άνθρωπο από οποιαδήποτε περίοδο και του έλεγες ότι μπορεί να ζήσει σε όποια εποχή θέλει, όλοι θα επέλεγαν το σήμερα», καθώς ζούμε στην πιο ανεπτυγμένη, πιο πλούσια, πιο ασφαλή, πιο ειρηνική περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας. Έχε καλώς.  Δεν αναρωτιέται κανείς, γιατί, εφόσον υπάρχει αυτή η γραμμική (ίσως εκθετική, δεν έχει σημασία) ανοδική πορεία όσον αφορά την ανάπτυξη, τον πλούτο, την υγεία, την ασφάλεια κ.ο.κ., και συνεπώς σήμερα βρισκόμαστε στο ανώτερο σημείο αυτής της πορείας, γιατί βρισκόμαστε εκεί σήμερα; Η απάντηση είναι απλή: ακριβώς γαρ ο κόσμος έχει μία γραμμική (ή εκθετική) πρόοδο σε όλους αυτούς τους τομείς. Σήμερα είμαστε καλύτερα από χθες, χθες ήμασταν καλύτερα από προχθές κ.ο.κ. Κάθε βήμα που έχει γίνει δεν μπορεί να αναιρεθεί. Έστω ότι όλα αυτά ισχύουν. Έστω ότι ζούμε στο ζενίθ της ανθρώπινης ιστορίας. Χθες πού ζούσαμε; Με την ίδια λογική που ζούμε σήμερα στο ζενίθ, ζούσαμε χθες στο ζενίθ, αφού χθες καλύτερα από προχθές και προχθές καλύτερα από αντιπροχθές κ.ο.κ. Αλλά δεν μπορεί να ζούσαμε χθες στο ζενίθ, αν ζούμε σήμερα στο ζενίθ. Μόνο ένα ζενίθ, ή απώγειο, η best of, μπορεί να υπάρξει, εκτός αν η πορεία της ιστορίας είναι στάσιμη (είτε καλή, είτε κακή).  Αύριο πού θα ζούμε; Θα ζούμε στο ζενίθ; Αν θα ζούμε αύριο στο ζενίθ, τότε δε ζούμε σήμερα στο ζενίθ. Να το πω αλλιώς. Αν αύριο θα είναι η καλύτερη περίοδος στην ιστορία του ανθρώπου, γιατί θα επέλεγε κανείς να ζει σήμερα και όχι αύριο; Από την άλλη, αν δε θα ζούμε στο ζενίθ, γιατί θα συμβεί αυτό; Γιατί ξαφνικά θα κοπεί η γραμμική (ή εκθετική) ανοδική πορεία της ανθρωπότητας; Γιατί δε θα είναι αύριο καλύτερα από σήμερα, μεθαύριο καλύτερα από αύριο, κ.ο.κ. όπως υποθέτουμε ότι ισχύει μέχρι σήμερα; «Γιατί όλοι είναι διεφθαρμένοι, το κλίμα καταστρέφεται, παντού υπάρχει πόλωση και μίσος και πόλεμος».  Λίγο-πολύ, ο Ομπάμα βρίσκεται σε ένα λεγόμενο catch-22: ή κάνει λάθος ότι ζούμε στην καλύτερη περίοδο στην ιστορία του ανθρώπου, άρα είναι άστοχη η απάντησή του στους προβληματισμούς της νεολαίας, ή έχει δίκιο ότι ζούμε στην καλύτερη περίοδο, καθώς έρχονται χειρότερες μέρες, άρα είναι εύστοχοι οι προβληματισμοί της νεολαίας και απάντησή του απλώς τους ενισχύει. Ο Ομπάμα προσπαθεί να μας κλείσει μέσα σε ένα σκεπτικό «θα μπορούσε να είναι και χειρότερα», ώστε να μη σκεφτούμε εμείς «θα μπορούσε να είναι και καλύτερα». Γιατί, όσο άσχημη και να είναι η ζωή μας, αν δεν μπορούμε να ονειρευτούμε το καλύτερο αύριο, δεν μπορούμε να το διεκδικήσουμε.  Δεν πρέπει να μας προκαλεί εντύπωση αυτό. Ο Ομπάμα δεν είναι πλέον Πρόεδρος, αλλά όπως και πριν γίνει, όπως και κατά τη θητεία του, έτσι και τώρα αποτελεί μέρος της αυτής εξουσίας που κάνει όσο άσχημη είναι τη ζωή μας, γιατί έτσι συντηρείται η δική της. Η εξουσία δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς κάποιον που εξουσιάζεται, και αυτός ο κάποιος είμαστε εμείς, οι άνθρωποι της δουλειάς και της καθημερινότητας.  Συνεπώς, με την υπόθεση ότι δε θέλουμε να εξουσιαζόμαστε, καλούμαστε να απαντήσουμε στον Ομπάμα και τον κάθε Ομπάμα, ότι δε θα επιλέγαμε να ζούμε σήμερα, αλλά αύριο, σε ένα καλύτερο αύριο, σε ένα αύριο που δε θα είναι όλοι διεφθαρμένοι, δε θα έχει καεί ο πλανήτης, δε θα είναι ο πόλεμος ο μεγάλος μακελλάρης, δε θα υπάρχει φτώχια, πείνα, αστεγία, αρρώστια σεξισμός, ρατσισμός, ομοφοβία, τρανσφοβία και κάθε άλλη βία. Γιατί θα μπορούσε να είναι και καλύτερα. Για να γίνει καλύτερα, ο κόσμος πρέπει να αλλάξει, και όχι να ελπίζει σε κάποιο μαγικό ραβδί ή κάποιο τζίνι. Γιατί για να φτάσει σε αυτό το «καλύτερα» που ζούμε τώρα, έπρεπε να αλλάξει. Ριζικά. Και έτσι θα φτάσει και σε ένα νέο «καλύτερα». Δε θα δεχτούμε να καεί το αύριο, ώστε το σήμερα να είναι το καλύτερο.  Το καλύτερο αύριο δεν είναι δικό τους, ώστε να το ζητήσουμε και να μας το δώσουν. Το καλύτερο αύριο είναι δικό μας, ώστε να το επιβάλουμε. Ανδρέας-Γεώργιος ΣκίννερΤελειόφοιτος στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου, εργαζόμενος στην εστίαση και Παραγωγός της εκπομπής «Εξελίξεις» στο Ράδιο Πάντειον

Πάντα σε ένα έγκλημα υπάρχουν τα θύματα, οι δράστες και πάνω απ’ όλα οι φυσικοί αυτουργοί, αυτοί δηλαδή που με τις υπόγειες δράσεις συμβάλλουν στην δημιουργία ενός νομοτελειακού χαρακτήρα στο έγκλημα. Το έγκλημα δεν είναι άλλο από το ναυάγιο ανοικτά της Πύλου, με τους 78 νεκρούς και τους εκατοντάδες αγνοούμενους. Οι δράστες είναι οι « δουλέμποροι» και το Ελληνικό λιμενικό σώμα, όπου οι μεν πρώτοι τους οδήγησαν στον θάνατο αντιμετωπίζοντάς τους ως πορτοφόλια, το δε ελληνικό λιμενικό οδήγησε για τα καλά αυτούς τους ανθρώπους στον πυθμένα του Αιγαίου, πνίγοντας κάθε έννοια αλληλεγγύης και σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα.Πάντα όμως, σε κάθε υπόθεση, ο φυσικός αυτουργός φέρει την μεγαλύτερη ευθύνη. Και ο φυσικός αυτουργός εν προκειμένω δεν είναι άλλος από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτός ο κατά τα λεγόμενα τόσο δημοκρατικός και προοδευτικός θεσμός που έχει ελευθερώσει τους μηχανισμούς των αγορών και της αγοράς της εργασίας, ώστε εντός ΕΕ να γίνεται πανεύκολη η μετανάστευση. Αυτός ο αλληλέγγυος φορέας που το 2016, μόλις είχε καταλαγιάσει η προσφυγική κρίση, που ως εκ του θαύματος ξεκίνησε από παρεμβάσεις της Δύσης στην Ανατολή, διεύρυνε τις αρμοδιότητες του Frontex, κάνοντας αυτόν (τυπικά) επιτηρητή των θαλάσσιων συνόρων πέριξ της Ελλάδας και όχι μόνο. Ο οποίος επιτηρητής, στην πραγματικότητα είχε ως αρμοδιότητές του την συνεργασία με τις τοπικές αρχές για την διενέργεια των περιβόητων pushbacks, που οδηγούν σε ψυχές στον πάτο του Αιγαίου.Αλλά η εγκληματική πολιτική της ΕΕ, διότι περί τέτοιας πρόκειται, στην πραγματικότητα πηγάζει από μια φασίζουσα νοοτροπία που τη διέπει γύρω από την μη ανοχή στην διαφορετικότητα. Βλέπετε, ο κορμός των οικονομικών συναλλαγών μεταξύ ΕΕ-Ελλάδας-Τουρκίας, όσον αφορά τις μεταναστευτικές/προσφυγικές ροές, δεν είναι η διασφάλιση όσων δικαιωμάτων (των μεταναστών) απορρέουν από τις διεθνείς συμβάσεις. Ήταν, και είναι,  στην πραγματικότητα να διασφαλιστεί πως αυτός ο όλεθρος δεν θα ακουμπήσει τα μεγάλα κράτη-μέλη της ΕΕ. Είναι αναμφισβήτητο πως δεδομένων των βεληνεκών τους, οι μεγάλες δυνάμεις απορρόφησαν πολύ μικρό ποσοστό του μεταναστευτικού κύματος, στο οποίο μάλιστα συγκαταλέγονταν άνθρωποι που οι τοπικές αρχές τους επέλεξαν επί τούτου, σύμφωνα με τις ανάγκες της αγοράς και της οικονομίας.Οι εγκληματικές ευθύνες όμως βαραίνουν και τους ελληνικούς θεσμούς και δη τις κυβερνήσεις. Η κυβέρνηση των hot-spots από την μία, που καταπατούσε κάθε έννοια αξιοπρέπειας, σεβασμού και ελπίδας, η δολοφονική κυβέρνηση των pushbacks και των ναυαγίων από την άλλη. Όπως προαναφέρθηκε, σε αγαστή συνεργασία με τον Frontex, οι ελληνικές δυνάμεις «αλιεύουν» την τοποθεσία των «δουλεμπορικών». Η συνέχεια βασίζεται σε 2 σενάρια, είτε οι ελληνικές αρχές κάνουν pushback αφήνοντας καταμεσής του πελάγους ανθρώπους και οικογένειες στην τύχη τους, είτε, όντας σε εντεταλμένη υπηρεσία, τους πνίγουν. Και όποιο σενάριο από τα δύο να γίνει πράξη, αυτό καταδεικνύει την ευθύνη της Δύσης και των ελληνικών αρχών για τις χαμένες ψυχές. Κανείς δεν θα καταδικαστεί, αλλά ΕΕ-Ελλάδα-Frontex-Τουρκία και όλοι οι εμπλεκόμενοι δυτικοί φορείς, είναι εγκληματίες και υπόλογοι στην ανθρωπότητα. Κώστας ΡουκανάςΠτυχιούχος του τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και μεταπτυχιακός φοιτητής στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πα.Πει.