Η 28η Φεβρουαρίου 2025 ήδη σφραγίστηκε ως μία από τις πιο ιστορικές ημέρες της νεοελληνικής ιστορίας. Ό,τι κι αν συμβεί από εδώ και πέρα, οι ιστορικοί του μέλλοντος θα θυμούνται την ημερομηνία αυτή ως την ημέρα που 1 στους 5 Έλληνες βγήκε στους δρόμους. Αυτό δεν ξανάγινε ούτε για το Σύνταγμα, ούτε στου Γουδή, ούτε για το Πολυτεχνείο, ούτε για τα Μνημόνια.
Η αστυνομία, πάντα συντηρητική στις εκτιμήσεις της, μίλησε για 180 χιλιάδες ανθρώπων στη συγκέντρωση της Αθήνας. Γρήγορα κυκλοφόρησε τεκμηριωμένος υπολογισμός του δημοσιογράφου Θανάση Τρομπούκη, που ανέφερε 427 χιλιάδες· ο ίδιος αργότερα ανασκεύασε, κατόπιν νέων πληροφοριών, σε 804 χιλιάδες διαδηλωτών.
Η Πλατεία Συντάγματος γεμάτη, με το πλήθος όχι απλά να ξεχειλίζει στις γύρω οδούς, αλλά να γεμίζει τη Λεωφόρο Αμαλίας και τις αρχές της Συγγρού, τη Βασιλίσσης Όλγας, ακόμα και τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, κάτω από την Ακρόπολη – δρόμοι που έχουν να δουν συγκεντρώσεις κόσμου από την περίοδο της Κατοχής. Ακόμα και η Βασιλίσσης Σοφίας, γεμάτη μέχρι τον Ευαγγελισμό. Η Ερμού μέχρι το Μοναστηράκι. Οι Σταδίου και Πανεπιστημίου μέχρι την Ομόνοια και από εκεί η Πατησίων μέχρι την Αμαλίας.
Η πραγματικότητα, όμως, υπονοεί ακόμα μεγαλύτερο αριθμό διαδηλωτών. Οι υπολογισμοί δεν λαμβάνουν υπόψιν όλους τους μικρούς περιβάλλοντες δρόμους που ήταν και αυτοί γεμάτοι, ούτε λαμβάνουν υπόψιν τον χρόνο που διήρκεσε η συγκέντρωση και την κινητικότητα του κόσμου. Συνολικά στη συγκέντρωση της Αθήνας, ο αριθμός των διαδηλωτών κυμαίνεται γύρω στο εκατομμύριο!
Την ίδια στιγμή, στη Θεσσαλονίκη έγινε η μεγαλύτερη συγκέντρωση στην ιστορία της πόλης σύμφωνα με τοπικά ΜΜΕ, με εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές, ενώ πενταψήφιοι αριθμοί συγκεντρώθηκαν στην Πάτρα, στο Ηράκλειο, στη Λάρισα – σε κάθε πόλη της Ελλάδος έγιναν τεράστιες διαδηλώσεις. Συνολικά οι διαδηλωτές σε όλην τη χώρα έφτασαν τα 2 εκατομμύρια. Ένας στους πέντε Έλληνες διαδήλωσε.
Το πιο συγκινητικό: κάθε φορά που η αστυνομία διέλυε τις συγκεντρώσεις, αυτές επέστρεφαν και το πλήθος παρέμενε ακμαίο, ειρηνικό, αποφασισμένο. Αν τέσσερις φορές «ψεκάστηκε» το Σύνταγμα, τέσσερις φορές επανήλθαν οι διαδηλωτές.
Είναι προφανές ότι ένας στους πέντε Έλληνες δεν είναι «τοξικός». Είναι προφανές ότι 2 εκατομμύρια Ελλήνων δεν είναι ούτε αναρχικοί, ούτε κομμουνιστές, ούτε ΣΥΡΙΖΑ, ούτε ψηφοφόροι της Κωνσταντοπούλου (θα ήταν γαρ κυβέρνηση η Πλεύση Ελευθερίας). Το πλήθος είναι τέτοιο, που δεν μπορεί να «θαφτεί» ως κομματικά υποκινούμενο. Είναι τέτοιο, ώστε μόνο ως η αγνή, ανόθευτη αγανάκτηση του ελληνικού λαού μπορεί να χαρακτηριστεί.
Τα ερωτήματα είναι δύο, το πριν και το μετά: τι ώθησε, για πρώτη φορά στην ελληνική ιστορία, τόσους ανθρώπους από κοινού σε πολιτική πράξη, και τι είναι αυτό που θα τους ικανοποιήσει; Γιατί πράγματι, 2 εκατομμύρια Έλληνες σήμερα τι ζητούσαν; Δικαιοσύνη. Πώς ορίζεται όμως αυτή; Να διορθωθούν όλα τα ελλείμματα στον σιδηρόδρομο; Να βγει στο φως η αλήθεια για την εξόφθαλμη συγκάλυψη; Να παραιτηθεί ο Καραμανλής; Να παραιτηθεί η κυβέρνηση; Να μπουν κάποια άτομα φυλακή; Να κρατικοποιηθεί η Hellenic Train; Να καταλυθεί το αστικό κράτος; Κάτι άλλο, ή μήπως κάποιον συνδυασμό τον παραπάνω; Ποιο είναι το πολιτικό περιεχόμενο αυτής της πολιτικής πράξης;
Το ζητούμενο είναι να γίνει κάτι· για να γίνει όμως, πρέπει αυτό να οριστεί. Σε αυτό, κρίσιμο ρόλο παίζει η πολιτική ενεργοποίηση του καθενός, καθώς και η στάση των πολιτικών οργανώσεων. Να πέσει η κυβέρνηση όταν δεν υπάρχει ουσιαστική αντιπολίτευση, για παράδειγμα, δεν θα έχει κάποιο αποτέλεσμα σε βάθος. Ο ελληνικός λαός πρέπει να συσπειρωθεί γύρω από κάποιον στόχο, κάποιον στόχο με αντίκτυπο, κάποιον στόχο με ουσιαστικό αντίκτυπο. Όταν τον ορίσει, τότε πρέπει να τηρήσει τη στάση που τήρησε σήμερα, μέχρι τέλους. Μαζικότητα, επιμονή και γενναιότητα.
Μία τέτοια συνειδητοποίηση της δυναμικής και των αδυναμιών του κύματος οργής είναι αναγκαία, ώστε αυτό να πιάσει τόπο. Ειδάλλως, σε δύο μήνες θα έρθουν οι τουρίστες και θα ξεχαστούμε γρήγορα.
Προσωπικά, θεωρώ πως προαπαιτούμενο για την όποια δικαιοσύνη είναι το τέλος της διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Όμως, αυτό είναι μόνο το πρώτο βήμα. Δεν αρκεί, αν βγει μια κυβέρνηση που τελικά δεν ξεσκεπάσει τη συγκάλυψη, που δεν θα κυνηγήσει πολιτικά και νομικά τους υπαίτιους, που δεν θα πολεμήσει το οργανωμένο έγκλημα, που δεν θα καλύψει τα κενά στο σιδηροδρομικό δίκτυο με έργα και προσλήψεις ώστε ποτέ ξανά να μην γίνει τέτοια σύγκρουση συρμών. Αυτά, βέβαια, είναι το δεύτερο βήμα μόνο – αλλά η ιστορία έχει υπομονή μέχρι να τρέξει μαραθώνιο.
Για να το πετύχει αυτό όμως οποιαδήποτε κυβέρνηση, ή μάλλον για να υποχρεωθεί σε αυτό οποιαδήποτε κυβέρνηση, πρέπει ο ελληνικός λαός να είναι έτοιμος να της ασκήσει την ίδια πίεση που ασκεί σήμερα στη Νέα Δημοκρατία. Και για να το καταφέρει αυτό, πρέπει αυτή η κυβέρνηση να μην είναι απλά οι πράσινοι ή οι κόκκινοι, ένα άλλο κόμμα που θα δει την εκλογή του ως λευκή επιταγή. Ούτε όμως μια συγκυβέρνηση Φρανκενστάιν, 6-7 κομμάτων, που αν καταφέρει να βγάλει άκρη με το έγκλημα των Τεμπών, θα καταρρεύσει την επόμενη μέρα όταν συζητηθεί οποιοδήποτε άλλο ζήτημα.
Πράγματι, το μόνο πραγματικό αντίπαλό τους δέος, η μόνη δύναμη που παλεύει για τη δικαιοσύνη και η μόνη που μπορεί να την επιφέρει, η μόνη που μπορεί και να λάβει εμπιστοσύνη, αλλά και να λογοδοτήσει στα 2 εκατομμύρια διαδηλωτών, είναι οι ίδιοι οι διαδηλωτές. Εάν ο ελληνικός λαός αποφασίσει ποιος ακριβώς είναι ο στόχος του, τότε ο ίδιος λαός είναι αυτός που πρέπει να τον επιβάλλει. Οι συγκεντρώσεις αυτές πρέπει να έχουν ως αποτέλεσμα τη γέννηση μιας νέας πολιτικής οργάνωσης, η οποία θα αντιπαλέψει όχι μόνο τη Νέα Δημοκρατία, αλλά και τις οργανώσεις που ύπουλα καραδοκούν να γίνουν χαλίφηδες στη θέση του Κυριάκου. Μιας νέας οργάνωσης, με ρίζες την αγάπη και την αλήθεια, με όχημα την αγανάκτηση και με προορισμό τη δικαιοσύνη.
Υ.Γ. Ο τελικός υπολογισμός του Θανάση Τρομπούκη για το πλήθος στην Αθήνα εδώ:
Υ.Γ.2 Στην πολιτική επιστήμη συγκρίνονται το «κόστος καταστολής» με το «κόστος ανοχής», εν προκειμένω πόσο ζημιά θα κάνει στην κυβέρνηση να προσπαθήσει να σπάσει τις διαδηλώσεις ή να της αφήσει να τρέξουν τον κύκλο τους. Η κυβέρνηση προφανώς υπολόγισε ως τεράστιο το κόστος ανοχής, για αυτό και κατέφυγε σε ξεφτιλισμένα επίπεδα αστυνομικής βίας – το κόστος καταστολής είναι στα χέρια μας να τους χρεοκοπήσει.
Τελειόφοιτος στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου, εργαζόμενος στην εστίαση και Παραγωγός της εκπομπής «Εξελίξεις» στο Ράδιο Πάντειον