Ελευθερία ή θάνατος

«Λευτεριά στην Παλαιστίνη». Πριν 20 χρόνια περίπου η πλειοψηφία του ελληνικού λαού συμφωνούσε με αυτό το σύνθημα, μοιραζόταν αυτό το αίσθημα. Πλέον, μια μεγάλη μερίδα της κοινωνίας μας φρίττει στο άκουσμά του, ωσάν να είναι τρομοκρατικός αλαλαγμός. Άραγε άλλαξε η Παλαιστίνη ή αλλάξαμε εμείς;

 Όταν ξεκίνησα να διαμορφώνω αυτό το άρθρο, είχε μόλις ξεκινήσει η επιχείρηση της Χαμάς επί ισραηλίτικου εδάφους και μέριμνά μου ήταν η κριτική αντιμετώπιση των γεγονότων και των στάσεων, χωρίς να χαθεί το ουσιαστικότερο διακύβευμα απ’ όλα, που είναι η ελευθερία των Παλαιστινίων και η λήξη του πολέμου. Πραγματικά προς στιγμήν έμοιαζε να διαμορφώνεται και να κυριαρχεί ένα αφήγημα που θα εξομοίωνε τους Παλαιστίνιους με τον πάλαι ποτέ ISIS, αλλά ευτυχώς το Ισραήλ έβαλε γρήγορα τα πράγματα στη θέση τους. Είχα την τύχη το τελευταίο διάστημα να δω στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης βομβαρδισμένους αμάχους, κατεστραμμένες ζωές, εγκλήματα πολέμου και αποκεφαλισμένα παιδιά, όλα κερασμένα από τις Ισραηλίτικες ένοπλες δυνάμεις. Δε θα αφήσω, όμως, την πραγματικότητα να με αποτρέψει από αυτό το άρθρο, γιατί δυστυχώς η πραγματικότητα έχει αποδείξει πως της λείπει το ταλέντο της πειθούς, η οποία καταλήγει να είναι ευθύνη των ανθρώπων που τη στηρίζουν.

 Ας γυρίσουμε, λοιπόν, μερικές εβδομάδες πίσω. Η Χαμάς έχει μόλις εξαπολύσει μία επιχείρηση σε εδάφη του Ισραήλ και οι μαχητές της διαπράττουν μια σειρά από φρικαλέα εγκλήματα. Είναι πολύ δύσκολο, όταν έχεις τέτοιες τραγωδίες, να προσπαθήσεις να επιστήσεις την προσοχή του κόσμου αλλού, και είναι ακόμα πιο δύσκολο να αναγνωρίσεις πότε και πόσο είναι αυτό αναγκαίο. Δεν μπορείς να μειώσεις τον πόνο των Ισραηλιτών που υπέφεραν από την επίθεση της Χαμάς. Δεν μπορείς να μειώσεις τη φρίκη και την αγανάκτιση για όσα συνέβησαν. Δεν μπορείς να αρχίσεις τα «ναι αλλά», όσο αληθινά κι αν είναι αυτά, δεδομένων όσα υποφέρουν οι Παλαιστίνιοι τις τελευταίες δεκαετίες. Πρέπει, όμως, να μπουν όλα στο ζύγι.

 Ο λαός της Παλαιστίνης, χωρισμένος γεωγραφικά και πολιτικά στα δύο, υποφέρει από ένα καθεστώς παράνομης (σάμπως υπάρχει νόμιμη;) κατοχής υπό το Κράτος του Ισραήλ, εδώ και δεκαετίες. Και όταν λέμε κατοχή, εννοούμε όλα όσα αυτή η λέξη συνεπάγεται. Οι φρικαλεότητες της Χαμάς αποτελούν καθημερινότητα για τους Παλαιστινίους, μόνο που συνήθως αυτές διαπράττονται από το Ισραήλ. Και δε μιλάμε μόνο για δολοφονίες και βιασμούς. Μιλάμε για τον αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας από τον έξω κόσμο και τη μετατροπή της σε μία τεράστια φυλακή, όπου συχνά η Τελ Αβίβ τους κόβει το ρεύμα, το νερό, την πρόσβαση σε είδη διατροφής και υγείας. Μιλάμε για την έξωση αναρίθμητων Παλαιστινίων της Δυτικής Όχθης από τις λίγες γειτονιές, όπου το Διεθνές Δίκαιο είχε τη μεγαλοκαρδία να κατοχυρώσει στους ιθαγενείς της γης αυτής, ώστε να σχηματιστεί Λέμπενσραουμ (ζωτικός χώρος) για τους Ισραηλίτες. Μιλάμε για δεκαετίες εποικισμών, απαρτχάιντ και εθνοκάθαρσης, ανεξαρτήτως κυβέρνησης, ως εθνική αποστολή. Αλλά για αυτά έχουν γράψει πολλοί και έχουν γράψει πολλά. Ο κορεσμός είναι περιττός και θεωρώ πως ο χρόνος όλων θα είχε πιο πολλή αξία αν κοιτάζαμε κάποιες άλλες πτυχές του ζητήματος.

 Γιατί ρώτησα αν άλλαξε η Παλαιστίνη ή αν αλλάξαμε εμείς; Έστω ότι άλλαξε η Παλαιστίνη. Έστω ότι μέχρι και τη στιγμή που η Χαμάς πέρασε τα σύνορα, ήταν όλοι οι Έλληνες με την Παλαιστίνη, αλλά από τότε που έγινε η επίθεση, πολλοί άλλαξαν πλευρό. Γιατί; Επειδή είναι ειρηνιστές και η Χαμάς ξεκίνησε πόλεμο; Σε αυτήν την περίπτωση, όσοι άλλαξαν πλευρό κάπου έχουν ξεχαστεί, γιατί πόλεμος στην Παλαιστίνη γίνεται εδώ και δεκαετίες, από το Ισραήλ εις βάρος των ντόπιων. Άραγε, είναι καν πόλεμος; Στο Ισραήλ δεν κατοικούν οι Εβραίοι της Αγίας Γραφής, κατοικούν κυρίως άποικοι Ευρωπαϊκής και Αμερικανικής καταγωγής. Κατηγορήσαμε ποτέ τον λαό της Αλγερίας που έδιωξε τους Γάλλους; Μήπως τον λαό του Βιετνάμ που έδιωξε τους Αμερικάνους; Μήπως τον λαό της Ουκρανίας που βιώνει Ρωσική εισβολή; Νομίζω είναι σαφές αυτό που θέλω να πω: ο ελληνικός λαός έχει στηρίξει επαναστατικά και αντιαποικιακά κινήματα, σχεδόν πάντα χωρίς δεύτερη σκέψη. Τι το διαφορετικό έχει ξαφνικά η Παλαιστίνη;

 Ίσως, τότε, πολλοί άλλαξαν πλευρό, λόγω της «αγριότητας» και της βαναυσότητας των πεπραγμένων της Χαμάς. Εγώ συμφωνώ· να τα καταδικάσουμε. Να καταδικάσουμε, όμως, και του Ισραήλ τα πεπραγμένα, και αναχρονιστικά αυτά των Ναζί, των Άγγλων στην Ινδία, των Ισπανών στη Νότια Αμερική, των Τούρκων, αλλά ταυτόχρονα και όλων όσων επαναστάτησαν. Αν όλοι όσοι άλλαξαν πλευρό ζούσαν πριν 200 χρόνια, πώς θα ένιωθαν όταν στην Ελληνική Επανάσταση η άλωση της Τριπολιτσάς οδήγησε στο μακελειό 30 χιλιάδων μουσουλμάνων της Πελοποννήσου; Θα άλλαζαν πλευρό λόγω της αγριότητας και της βαναυσότητας; Θα καταδίκαζαν; Η καταδίκη και η ηθική κατακραυγή δεν μπορεί να είναι α λα καρτ. Δεν προσπαθώ να πω τύπου «για τη Μαρφίν δε λέτε», αλλά η βαναυσότητα εις βάρος αθώων αμάχων είναι αναπόσπαστο κομμάτι του πολέμου. Πριν τη Μικρασιατική Καταστροφή, Έλληνες στρατιώτες βίαζαν και σκότωναν χωριάτισσες στα βαθιά της Ανατολίας. Δεν υπάρχουν «καλοί» και «κακοί» στον πόλεμο.

 Το έγκλημα είναι έμφυτο χαρακτηριστικό του πολέμου- ο ίδιος ο πόλεμος γαρ έγκλημα. Οπότε η Χαμάς πάντοτε εγκληματούσε, σαν είχε την ευκαιρία, όπως και το Ισραήλ. Και το νόημα δεν είναι να βγάλουμε να μετρήσουμε ποια πλευρά είχε τις πιο πολλές ευκαιρίες, ποια είναι χειρότερη. Και θα συνεχίσουν αμφότερες να εγκληματούν σαν έχουν την ευκαιρία. Για να σταματήσουν τα εγκλήματα, πρέπει να σταματήσει ο πόλεμος. Και ο πόλεμος θα σταματήσει είτε με την απελευθέρωση της Παλαιστίνης, είτε με γενοκτονία και την εξολόθρευση μέχρι και του τελευταίου μωρού της χώρας. Δεν υπάρχει μέση λύση.

 «Μα η Χαμάς είναι τρομοκρατική οργάνωση». Και ο Κυριάκος δεξιός, αλλά δεν καταδικάζουμε όλους τους Έλληνες στον Τάρταρο επειδή έχουν κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας. Και οι Έλληνες την επέλεξαν κιόλας, ενώ η Γάζα (όπου έχει την εξουσία η Χαμάς) έχει να κάνει εκλογές από το 2006. Σαφώς οι Παλαιστίνιοι δεν είναι η Χαμάς και η Χαμάς δεν είναι οι Παλαιστίνιοι. Αλλά εδώ έχουμε και δύο όμορφα «κολπάκια»: το Κράτος του Ισραήλ είναι, έμμεσα και άμεσα, ο μεγαλύτερος χορηγός της Χαμάς. Χωρίς την κατοχή, χωρίς το απαρτχάιντ, ποιον λόγο θα έχουν να ανεχθούν οι Παλαιστίνιοι τους τρομοκράτες; Και το άλλο: τι κοινό έχει η κυβέρνηση Νετανιάχου με τη Χαμάς; Ιδεολογία και ρητορεία. Καρμπόν, αν πάρεις τη Χαμάς και αντιστρέψεις τις λέξεις «Παλαιστίνη» και «Ισραήλ», θα έχεις την κυβέρνηση του Μπίμπι. Ελευθερία για τον Παλαιστινιακό λαό συνεπάγεται ελευθερία από την ακροδεξιά εν γένει, χωρίς Ισραήλ, χωρίς Χαμάς. Τι σημαίνει αυτό; Πόθεν γαρ ο πόλεμος;

 Τελικά μάλλον δεν άλλαξε η Παλαιστίνη. Και δεν πιστεύω ότι αλλάξαμε εμείς. Οπότε, σε αυτήν τη διαμάχη, ό,τι και να συμβεί, όπως και να συμβεί, το ουσιαστικό ζήτημα είναι ένα. Δεν μπορεί να είναι αποδεκτός κανένας σχετικός διάλογος που δεν αρχίζει και δεν τελειώνει με τρεις λέξεις: Λευτεριά στην Παλαιστίνη.

Υ.Γ. Νομίζω κατέστη σαφές ότι εγώ με τους αντικομμουνιστές φονταμενταλιστές της Χαμάς που σκοτώνουν θυληκότητες και ΛΟΑΤΚΙ άτομα στο ντούκου, δεν έχω καμία συνάφεια και δεν προσφέρω ούτε αυτό που λένε «κριτική υποστήριξη». Θέλω να ξεκαθαρίσω επίσης ότι δεν είναι δυνατόν να κατηγορεί κανείς τους απογόνους των εποίκων που έτρεξαν πριν 70 χρόνια σε όποια γη τους δοθεί (όπως και να τους δοθεί) ως «δικιά τους», στον άμεσο απόηχο του Ολοκαυτώματος. Το ζήτημα είναι τόσο πολύπλοκο, που λύση εντός ενός συστήματος που αντιλαμβάνεται και ανταποκρίνεται σε εθνικές και θρησκευτικές ταυτότητες, δεν μπορώ να φανταστώ.